Riva del Garda

Miasteczko położone na północnym krańcu Jeziora Garda (Lago Di Garda) wciśnięte pomiędzy brzeg jeziora a otaczające je góry.

Riva del Garda zyskała na popularności w drugiej połowie dziewiętnastego wieku, gdy zostało odkryte przez środkowoeuropejską śmietankę towarzyską, szczególnie pochodzącą z panującego tu Cesarstwa Austro-Węgier, Miasto to nadal popularny, choć lekko ekskluzywny kurort uwielbiany przez turystów, zwłaszcza tych niemieckojęzycznych. O urodzie miasta nie stanowią średniowieczne zabytki, lecz liczne zadbane i kolorowe kamienice, place, śródziemnomorska roślinność i promenada z widokiem na jezioro i otaczające ją góry. Z uwagi na silne wiatry wiejące w północnej części Lago Di Garda tutejsze wody są lubiane przez windsurferów, żeglarzy i Im podobnych. Nad miastem wznoszą się liczne punkty widokowe, z czego dwa: Bastione oraz Monte Brione są najbliżej.

Zaczynamy zwiedzanie miasta przy porcie jachtowym San Nicolo - tam wysiadamy z autobusu, którym przyjechaliśmy z Arco. Nasz pierwszy cel to promenada prowadząca wzdłuż brzegów jeziora aż pod główny plac miasta - Piazza III Novembre. To nasz pierwszy dzień nad Gardą, możemy zapoznać się z widokiem stromych gór okalających jezioro oraz żeglarzy i surferów korzystających z tutejszych korzystnych wiatrów. Wczoraj jechaliśmy z Polski w strugach ulewnego deszczu, więc góry jeszcze parują po wczorajszych opadach.

Po promenadzie czas na tutejsze zabytki.

Rocca di Diva - zamek i muzeum sztuki. Budynek zamkowy pochodzi z początków XII wieku. Najpierw był siedzibą rodu Scaligieri, później przejęli go Wenecjanie, a następnie biskupi Trydentu. W XIII i XIX wieku znajdowały się tu koszary wojsk austriackich. Obecnie znajduje się tu Museo Alto Garda, w którym można obejrzeć galerię obrazów oraz ekspozycję dotyczącą historii i archeologii regionu oraz lokalnej sztuki sakralnej.

Pozostałością po dawnych murach miejskich są trzy bramy, obecnie wkomponowane w zabudowę miasta.

 

Porta San Marco

Porta San Giuseppe

Porta San Michele przy Piazza Cavour

Jak każde włoskie miasteczko, również Riva del Garda ma w centrum skupisko ciasnej zabudowy i wąskich uliczek, wśród któtych znajdują się liczne sklepy i restauracje.

 

Via Fiume

Za linią dawnych murów miejskich jest jednak sporo luźniejszej i równie ciekawej zabudowy.

 

Viale Dante Aligheri

Chiesa Santa Maria Inviolata

Przy wybrzeżu znajduje się główny punkt starej części miasta - Piazza III Novembre, a przy nim znajdują się oczywiście liczne sklepy oraz restauracje i kawiarnie z widokiem na jezioro. Na placu znajduje się również wieża Torre Apponale. Wieża ma wysokość 34 metry, po pokonaniu 165 schodów można z niej podziwiać piękny widok na miasto i jezioro Garda. Wieża pochodzi z średniowiecza, pierwsze wzmianki i niej datują się na 1273 rok. W 1555 roku wieża została podwyższona do obecnej wysokości, w okresie międzywojennym XX wieku został przebudowany jej dach. Wieża jest dostępnado zwiedzania od czasu kompletnej renowacji w 2002 roku. Torra Apponale oraz opisane dalej Bastione zwiedzamy kilka dni później, przy bardziej słonecznej pogodzie, dziś mocno wieje, chmurzy się i przelotnia pada deszcz. To nasz pierwszy dzień nad Gardą, na pewno zdążymy odwiedzić te punkty widokowe przy lepszej pogodzie.

 

Piazza III Novembre

po lewej Torre Apponale

pomnik Jana Nepomucena

Bastione - bastion obronny zbudowany na na zboczach Cima (góry) Rocchetta, Celem jego budowy na początku XVI wieku było zwiększenie bezpieczeństwa Rivy po zakończeniu panowania Wenecjan. Bastion został zniszczony w 1703 roku przez wojska francuskie. Aktualnie, po niedawnej renowacji, jest udostępniony do zwiedzania. Bastion wznosi się na wysokości 200 m n.p.m., 100 metrów nad poziomem Jeziora Garda. Można tu dojść piechotą lub wyjechać oddaną w 2020 roku panoramiczną windo - kolejką. Przy Bastionie znajduje się restauracja oraz taras widokowy z widokiem na miasto i jezioro.

Ciekawym (również architektonicznie) obiektem jest elektrownia wodna Ponale. To elektrownia szczytowo-pompowa, pomiędzy jeziorami Ledro i Garda . Jego moc wyjściowa wynosi 76 MW. Została ona wybudowana w latach 1928-1929, a po przeróbce rur przeszła remont w 1998 roku. Z jeziora Ledro woda jest doprowadzana kilka kilometrów do zapór w punkcie w pobliżu Capella di Santa Barbara, prawie bezpośrednio nad budynkami elektrowni i maszynami w Riva del Garda. Elektrownia wykorzystuje rurociąg mający około 7 kilometrów długości z czego 6 jest pod ziemią, a nawet wewnątrz góry, który łączy jezioro Garda z jeziorem Ledro. Różnica poziomów między jeziorami wynosi prawie 600 metrów. Spadająca woda napędza turbiny, które w momencie budowy uważano za największe na świecie. W nocy, kiedy energia elektryczna jest tańsza, woda jest pompowana w przeciwnym kierunku.

Rozwiązanie znane w Polsce - analogiczna elektrownia jest zlokalizowana na górze Żar koło Bielska - Białej.

Kilka dni później, przy bardziej słonecznej pogodzie, zjawiamy się w Riva del Garda ponownie, kończąc tu wycieczkę z Pregasiny przez Strada del Ponale. Idziemy na Piazza III Novembre i znajdującą się przy niej Torre Apponale.

Idziemy na wieżę obejrzeć miasto z góry.

 

na horyzoncie Monte Misone, Monte Biaina

na horyzoncie Monte Stivo, po prawej Monte Creino w chmurach

zatoczka przy Piazza III Novembre

Jezioro Garda, a nad nim Monte Altissimo di Nago

Piazza III Novembre

Rocca di Riva

Piazza Catena i hydroelektrownia Ponale

Chiesa di Santa Maria Assunta

panorama z Torre Apponale

Następny etap zwiedzania to wyjazd kolejką na Bastione. To znakomity punkt widokowy na Riva del Garda i otaczające ją góry i miejscowości, a przy okazji dobre miejsce na napicie się kawy.

kolejka na Bastione

mury Bastione

widokowa kawiarnia

wnętrze Bastione

 

Riva del Garda

Rocca di Riva

Chiesa di Santa Maria Assunta

nadbrzeżna promenada, którą spacerowaliśmy kilka dni wcześniej

Riva del Garda, w głębi Arco

Arco - Monte Colodri, wzgórze zamkowe

Torre Apponale

Monte Altissimo di Nago

panorama z Bastione

 

Spragnieni jeszcze bardziej spektakularnych widoków na okolicę mogą spod Bastione podejść bardzo stromą ścieżką jeszcze czterysta metrów górę do Capella di Santa Barbara - małej kapliczki wzniesionej podczas budowy hydroelektrowni w 1925 roku, poświęconej patronce strażaków, górników i nurków. 

Inny punkt widokowy znajdujący się w pobliżu Riva del Garda to Monte Brione - góra o specyficznym kształcie klina, wznosząca się pomiędzy Riva del Garda a Torbole. Jej wysokość to 376 m n.p.m., to jest prawie trzysta metrów ponad poziom jeziora Garda. Z góry mamy oczywiście spektakularne widoki na okolicę (spektakularne widoki to specjalność tych okolic), ciężko nie wpaść w zachwyt, ale też można obejrzeć fortyfikacje z czasów I wojny światowej. Z uwagi na obecność licznych gatunków roślin, z których wiele jest rzadkich lub zagrożonych, a w szczególności aż 26 gatunków storczyków, Monte Brione jest obszarem chronionym.

Na Monte Brione już nie dotarliśmy. Dwa tygodnie w rejonie jeziora Garda to za mało, żeby się wszystkim zapoznać, tu i przez miesiąc byłoby co robić. Poza tym nie chciałem doprowadzić do pewnego przesytu widokami na jezioro, więc kilka wycieczek było w miejsca, z których Gardy nie widać albo widać ją niewiele (jezioro Tenno, Canale, Bergamo, Trydent, Monte Vigniola).

Sebastian Słota