Halna Fatra - Suchý Vrch, Ostredok i Krížna

Nazwy „Halna Fatra" nie znajdziecie na żadnej mapie, gdyż jest to nazwa zwyczajowa, jakkolwiek głęboko zakorzeniona wśród turystycznej społeczności. Obejmuje ona kilka szczytów Veľkej Fatry położonych w południowej części tego pasma nad miejscowością Liptovské Revúce, od Ploski aż po Krížną. 

Tę część Veľkej Fatry charakteryzują niewielkie przewyższenia między wierzchołkami gór a przełęczami pomiędzy nimi, szczególnie między Suchým Vrchem a Krížną, oraz rozległe górskie hale na ich szczytach, stąd nazwa „halna" - od hal, a nie od wiatru halnego.

Hale te wiosną pięknie kwitną, krokusów jest tu sporo, za to jesienią zamieniają się w żółto-złote "morze traw". W tej części znajduje się najwyższy szczyt całej Veľkej Fatry, czyli Ostredok (1596 m n.p.m). Płaski grzbiet Halnej Fatry to według mnie w roju słowackich gór miejsce specyficznie piękne i niepodobne do żadnego innego słowackiego pasma, za to przywodzi mi na myśl rumuńskie góry Baiului, które zwiedzałem dwa miesiące wcześniej.

Trasa przez całą Halną Fatrę wraz z Ploską jest dość długa, a ponieważ na Plosce byłem ostatnio w lipcu, więc mogę sobie teraz ją odpuścić - wycieczka i tak dla mnie będzie spora, według mapy to osiem godzin czystego marszu.

źródło: mapy.cz

MAPA NA MAPY.CZ WRAZ Z PROFILEM TRASY

Parkuję w Vyšnej Revúcy (część Liptovskich Revúcy) pod sklepem spożywczym sieci Coop Jednota. Generalnie w tej miejscowości jest krucho z wolnymi miejscami do parkowania, ten parking pod sklepem niby był tylko dla klientów sklepu i sąsiadującego z nim baru, ale zostawiałem tam auto kilka razy na cały dzień i nigdy nie było z nim problemu. Teraz parking jest płatny w barze 3 euro za cały dzień. Takie czasy. Bar wczesnym rankiem jest oczywiście zamknięty, zapłacę po powrocie.

Vyšná Revúca leży w głęboko wciętej dolinie, w październikowy poranek słońce tu jeszcze nie dociera i jest zimno jak w lodówce. Niezrażony tym faktem nie ubieram się zbyt ciepło, bo ma być dziś ciepło i słonecznie - rozgrzeję się na początku szlaku.

Szybkim krokiem przechodzę przez górną część miejscowości i liczne domki sprawiające często wrażenie letniskowych i wkraczam w zalesioną Zeleną Dolinę, przez którą szlak mnie wyprowadzi pod Chyžky. Jest pierwszy dzień października, ciepły wrzesień spowodował, że drzewa są jeszcze zielone, gdzieniegdzie tylko można znaleźć nieliczne złote i czerwone kolory liści.

Tuż przed Chyžkami wychodzę na otwarty teren. Przede mną Ploska, na której zboczach widzę spore stadko owiec.

 

Suchý Vrch

Ploska

Pod Chyžkami znajduje się szałas turystyczny, z którego korzystają osoby udające się na kilkudniową wycieczkę po Veľkej Fatrze. Schroniskowa baza noclegowa w tych górach jest bardzo skromna, chętnym pozostaje nocowanie w takich szałasach lub namiotach.

na stryszku

Na ścianie szałasu widnieje informacja o zasadach korzystania z niego, przetłumaczę ze słowackiego na polski:

"Odwiedzających szałas prosimy:

- wynosić śmieci po sobie,

- nie robić wysypiska śmieci w pobliskim lesie,

- nie pisać nic na ścianach,

- załatwiać małą potrzebę przynajmniej 10m od domku,

- załatwiać dużą wielką potrzebę w lesie i zakopać ją po sobie,

- być dobrym dla sąsiada i zwierząt pod domem -

ulepszyć coś w tej chatce, jeśli macie taką możliwość.

Ponieważ w ostatnich latach właściciele zamknęli kilka domków z powodu bałaganu, postarajmy się, aby ten domek był ładny i otwarty dla wszystkich."

Wieje bardzo mocno zimny wiatr, ale jednocześnie pięknie świeci słońce. Pod i nad Nízkimi Tatrami kłębią się chmury, a po drugiej stronie mam czyste niebo - zapowiedź tego, co dziś się wydarzy.

         

Nízke Tatry - Košarisko, Veľká i Malá Chochuľa

Borišov

Przez zalesione Chyžky maszeruję chyżo, bo czekają hale Halnej Fatry. Za szczytem nieco się przerzedza, na razie nie mogę się uwolnić od widoku znajdującego się za mną rozległego wierzchołka Ploskiej.

 

Ploska

Nízke Tatry - Košarisko, Veľká i Malá Chochuľa

Za skrzyżowaniem z żółtym szlakiem prowadzącym z Doliny Necpalskiej (ktoś tamtędy w ogóle chodzi?) kolejny szałas - Salas pod Suchým Vrchem, tego ranka zamieszkały. Niecałe trzysta metrów od szałasu znajduje się źródełko, a ścieżka do niego jest oznakowana tabliczkami.

na horyzoncie Veľká Lúka

Szlak przechodzi pod szczytem Suchego Vrchu. Jego wapienny wierzchołek jest chroniony jako rezerwat przyrody z uwagi na cenną roślinność wapieniolubną. Ścieżka jednakże jest. Hyc, hyc i już jestem na wierzchołku. O kurka, szczęka mi opadał Veľká Fatra, Malá Fatra, Nízke Tatry, wszystko to przede mną, dodatkowo na niebie jest tak specyficzna cyrkulacja powietrza, że chmury, które licznie się gromadzą nad Tatrami i Nízkimi Tatrami, są przewiewane na wschodnią stronę, ale mniej więcej na linii nad północ od wierzchołka znikają, a nad Malą Fatrą jest czyste, błękitne niebo. Rakytov jeszcze jest w chmurach , a nad widocznym na horyzoncie szczytem Krížnej też się kotłuje. Szkoda, że nie mam statywu, bo timelapse teraz nakręcony byłby bardzo interesujący.

 

Lubená, Kozia Skala

Lysec, Borišov, za nimi Malá Fatra

Ploska, Rakytov w chmurach

     

Rakytov w chmurach

Na szczycie nikt mi nie przeszkadza, jestem sam. Łapię chmury nad Nízkimi Tatrami, widok się co chwilę zmienia, aż w końcu znikają one zupełnie znikają z widoku.

kłębi się nad Krížną

Nízke Tatry już w chmurach

zbliżenie na Krížną

Tu już jest ta „właściwa" Halna Fatra, przede mną 6,5 kilometra wędrówki po otwartym terenie. Wędrówki bardzo przyjemnej, widokowej, z niewielkimi tylko przewyższeniami. Płaski charakter tego odcinka sprawia, że często zaglądają tu rowerzyści, oczywiście pod warunkiem, że wyjadą najpierw na górę. Z dołu jest sporo do podjechania, ale coraz bardziej powszechne w górach rowery elektryczne mocno ułatwiają sprawę. Chyba też sobie taki kupię i to jeszcze przed emeryturą.

 

Suchý Vrch

Miałem nadzieję, że na wschodzie się rozchmurzy, niemniej jest zupełnie odwrotnie - chmury zaczynają się wiewać na Malą Fatrę i znajdujący przede mną Ostredok. Nade mną też się dużo dzieje, nudy nie ma.

 

Ostredok

Ploska, Suchý Vrch

Przede mną dwuwierzchołkowy Ostredok. Na północnym wierzchołku dociera tu zielony szlak z Dedošovej Doliny, a jego południowy wierzchołek (1596 metrów n.p.m.) to najwyższy szczyt Veľkej Fatry, ale czy to ma jakieś wielkie znaczenie? Najważniejsza jest uroda gór, a tej na mojej dzisiejszej trasie nie brakuje. Widoki na trasę oraz na znajdujące się wokół góry są niesamowite.

Lubená

Robię sobie kolejną krótką przerwę przy kosodrzewinie, która chroni mnie od zimnego wiatru w nadziei na lekką poprawę widoczności.

Ploska już w chmurach

Krížna

Następne szczyty na tym „morzu traw" to Frčkov, oraz niewielkie bezimienne wzniesienie (1559 metrów n.p.m), na który nie prowadzi szlak, a na które oczywiście idę przez morze traw. Nad Krížną przewalają się zwały chmur, jakby ona eksplodowała. Ciekaw jestem co zastanę, jak tam dotrę. Przebijające przez chmury wieże przekaźnikowe na szczycie nieodparcie kojarzą mi się z pejzażem Tatooine i skraplaczami rozstawionymi przez Owena, opiekuna Luke'a Skywalkera.

 

Frčkov

Kráľova Studňa

Ostré Brdo, Nízke Tatry w chmurach

Lubená, Frčkov

na horyzoncie Kľak

Nízke Tatry w chmurach, pod nimi Zvolen

Frčkov

Powtórzę się - nad Krížną przewalają się zwały chmur, jakby ona eksplodowała.

Przede mną szczyt 1559m, szlak idzie w prawo, ja idę prosto.

Frčkov po raz kolejny, tym razem z szerszej perspektywy

Krížna już coraz bliżej. Nadal bardzo fajna wędrówka po halach.

 

Frčkov, Ostredok, szczyt 1559m

instalacje na Krížnej

Kráľova Studňa, Kralova Skala

tuż przed Krížną

Co zastaję na szczycie - mrok po południowej stronie szczytu. Już teraz widzę, co oznaczały te przewalające się chmury na horyzoncie. Przy dobrej widoczności widok z Krížnej podobno sięga nawet węgierskich wzgórz, ale to nie dzisiaj. Na szczycie znajduje się wojskowy przekaźnik telekomunikacyjny. Uwaga - ZAKAZ FOTOGRAFOWANIA!

widok na południowy-zachód

Predný Japeň, Zadný Japeň

Z Krížnej mam dwie możliwości powrotu do Vyšnej Revúcy. Pierwsza nasuwająca się i krótsza to zielony szlak przez Suchą Dolinę, ale spotkałem się ostatnio z wiarygodną informacją, że w górnej części Suchej Doliny szlak jest zawalony wiatrołomami, a pola pokrzyw sięgają pasa. Wobec powyższego wybieram dłuższy wariant czerwonym szlakiem przez Veterný Vrch. Ma on dodatkowo dwie zalety. Po pierwsze, dłużej się idzie halami. Po drugie, z Prašnickégo Sedla wiedzie w dół szlak rowerowy prowadzony stokówką, więc w przypadku zarośnięcia i zawalenia wiatrołomami czerwonego szlaku mam dłuższy, ale bezpieczniejszy wariant zejścia.

 

zejście z Krížnej

Faktycznie, zejście z Krížnej czerwonym szlakiem aż po granicę lasu jest bardzo ciekawe, dużo ładnych widoków.

 

w dole Rybovské Sedlo

na horyzoncie Poľana, po prawej Majerova Skala

Krížna

 

Halna Fatra

W lesie pełny spokój. Szlaki Veľkej Fatry, nawet te rzadko chodzone, to sielanka w porównaniu z Nízkimi Tatrami, gdzie często zdarzają się ścieżki pozarastane, strome, osypujące się i generalnie upierdliwe. Tu jest przyjemna wędrówka lasem po miękkim podłożu, idzie się bardzo sympatycznie. Nie ma potrzeby korzystania ze stokówki, choć pod koniec wycieczki niewielkie podejście pod Veterný Vrch chyba trzeba liczyć podwójnie. Jeszcze tylko zejście żółtym szlakiem do Suchej Doliny i tam już asfaltową drogą wracam do Vyšnej Revúcy. Pozostaje mi jeszcze zapłacić trzy Euro za parkowanie auta i mogę wracać.

Cieszę się, że udało mi się zrealizować jedno z moich górskich marzeń na Słowacji. Pogoda, cóż mogę powiedzieć - była ciekawa i podobała mi się, lubię takie dynamiczne warunki. A z Krížną mam jeszcze porachunki, będzie okazja wrócić tam przy lepszej widoczności, np. szlakiem z miejscowości Turecká od południowej strony.

Panoramy z wycieczki:

na Suchým Vrchu

na Suchým Vrchu

na Ostredoku

Sebastian Słota